შობა და ახალი წელი წლის ყველაზე ბედნიერი დროა, თუმცა მედიკოსები გვაფრთხილებენ, რომ სწორედ ამ პერიოდში უნდა ვიყოთ ფრთხილად და დავიცვათ ზომიერება, რადგან სტატისტიკურად სწორედ ამ დროს იმატებს გულის შეტევების რაოდენობა. ექიმებმა ამ მოვლენას სპეციალური ტერმინიც კი უწოდეს: „სადღესასწაულო გულის სინდრომი“ (holiday heart syndrome).
შვედეთში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ გულის შეტევების რაოდენობა 37%-ით იზრდება სწორედ სადღესასწაულო ვახშმის შემდეგ. ამის რამდენიმე მთავარი მიზეზი არსებობს:
- ჭარბი კვება და მარილი: ტრადიციული სადღესასწაულო სუფრა გაცილებით კალორიული და მარილიანია, ვიდრე ჩვეულებრივი სადილი. დიდი რაოდენობით საკვების მიღებისას კი ორგანიზმი სისხლს საჭმლის მომნელებელი სისტემისკენ მიმართავს, რაც გულზე დატვირთვას ზრდის.
- ალკოჰოლი: ჭარბი სასმელი არღვევს გულის რიტმს (წინაგულების ფიბრილაცია) და ზრდის ინსულტის რისკს.
- ემოციური სტრესი: ოჯახური შეკრებები, მასპინძლობა და სამზადისი ზოგჯერ დაკავშირებულია ზედმეტ ემოციებთან და სტრესთან, რამაც შესაძლოა არტერიული წნევის მომატება გამოიწვიოს.
- სიცივე და უმოძრაობა: დაბალი ტემპერატურა ავიწროებს სისხლძარღვებს, ხოლო ტელევიზორთან ხანგრძლივი უძრავად ჯდომა ანელებს სისხლის მიმოქცევას.
კარდიოლოგიის პროფესორი კრის გეილი (Leeds Teaching Hospitals NHS Trust) აღნიშნავს, რომ ადამიანები ხშირად აყოვნებენ სასწრაფო დახმარების გამოძახებას შობის დღეს. „ხალხს არ უნდა ზეიმის ჩაშლა ან ახლობლების შეწუხება, რაც საბედისწერო შეცდომაა,“ – ამბობს ის.
ხშირად გულის შეტევის სიმპტომებს შეცდომით საკვების მიერ გამოწვეულ მონელების დარღვევას (ინდიგესტიას) მიაწერენ.
სიმპტომები, რომლებიც არ უნდა დააიგნოროთ:
- ტკივილი ან დისკომფორტი გულმკერდის არეში;
- ოფლიანობა, თავბრუსხვევა ან სუნთქვის უკმარისობა;
- უეცარი შფოთვის შეგრძნება (პანიკური შეტევის მსგავსი);
- გულისრევა.
როგორ დავიცვათ თავი?
ექიმების რეკომენდაციით, სადღესასწაულო დღეებში ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია:
- ზომიერება: მიირთვით მცირე პორციებით და მოერიდეთ მარილიან წასახემსებლებს.
- ალკოჰოლის კონტროლი: არ გადააჭარბოთ დასაშვებ ნორმას.
- სითბო: ჩაიცვით თბილად, რადგან ტემპერატურის ყოველი 1 გრადუსით კლება გულის შეტევის რისკს 2%-ით ზრდის.
- აქტივობა: მოკლე გასეირნება ვახშმის შემდეგ დაგეხმარებათ საჭმლის მონელებასა და წნევის დარეგულირებაში.
წყარო: The Telegraph
