ბრონქოპულმონალური დისპლაზია (BPD) არის მძიმე რესპირატორული პათოლოგია, რომელიც დღენაკლულ ახალშობილთა მნიშვნელოვან ნაწილში გვხვდება. ახალი თერაპიული მიდგომა ითვალისწინებს ბუდესონიდისა (კორტიკოსტეროიდი) და ფილტვის სურფაქტანტის კომბინაციას: ყოვლისმომცველმა მეტაანალიზმა დაადასტურა, რომ ეს რეჟიმი მნიშვნელოვნად ამცირებს BPD-ის ინციდენტობას დღენაკლულ ახალშობილებში.
ბრონქოპულმონალური დისპლაზია (BPD) არის ფილტვების ქრონიკული დაავადება. იგი ხასიათდება ფილტვის განვითარების დარღვევისა და დამაზიანებელი ეტიოლოგიური ფაქტორების მოქმედებით, როგორებიცაა ჰიპეროქსიული დაზიანება, ინფექციები, მექანიკური ვენტილაცია და ანთებითი რეაქცია. ნეონატალური ინტენსიური თერაპიის განვითარებამ გაზარდა ახალშობილთა გადარჩენის მაჩვენებელი და ამავდროულად მოიმატა BPD-ის სიხშირემ, რაც შემდგომში მძიმე რესპირატორულ და ნეიროგანვითარებით გართულებებს იწვევს.
ახალმა მეტაანალიზმა შეაფასა მონაცემები 12 რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევიდან (RCT), რომელშიც 2,428 დღენაკლი ახალშობილი მონაწილეობდა. მკვლევრებმა კლინიკური შედეგები შეადარეს ორ ჯგუფს შორის: პაციენტები, რომლებიც მკურნალობდნენ მხოლოდ სურფაქტანტით და პაციენტები, რომელთა ფილტვებშიც უშუალოდ შეჰყავდათ სურფაქტანტი ბუდესონიდთან კომბინაციაში.
კვლევის შედეგები:
BPD-ის ინციდენტობა შემცირდა თითქმის 33%-ით ბუდესონიდი + სურფაქტანტის კომბინაციის ჯგუფში, მხოლოდ სურფაქტანტის მონოთერაპიასთან შედარებით.
კლინიკაში სიკვდილიანობა შემცირდა 20%-ით.
ფილტვისმიერი ჰემორაგიის სიხშირე შემცირდა 39%-ით.
სურფაქტანტის განმეორებითი დოზირების საჭიროება შემცირდა 48%-ით.
საერთო გართულებების (როგორიცაა პნევმოთორაქსი, ნეკროზული ენტეროკოლიტი ან სეფსისი/ინფექციები) სტატისტიკურად მნიშვნელოვანი ზრდა არ დაფიქსირებულა.
კომბინირებული თერაპია აძლიერებს ანთების საწინააღმდეგო ეფექტს ფილტვის პარენქიმაში, რაც უზრუნველყოფს ნაზი ალვეოლური ქსოვილის დაცვას ფილტვის განვითარების კრიტიკულ ეტაპზე. ბუდესონიდის უნიკალური თვისება – უჯრედულ რეცეპტორებთან შექცევადი დაკავშირება – საშუალებას აძლევს მას ლოკალურად იმოქმედოს ფილტვებში, მინიმალური სისტემური გვერდითი ეფექტებით. ეს ფაქტი მას უფრო უსაფრთხო ალტერნატივად აქცევს სისტემურ გლუკოკორტიკოიდებთან შედარებით, რომელთა გამოყენება ასოცირებულია მავნე გვერდით ეფექტებთან, როგორიცაა ზრდის შეფერხება და ნეიროგანვითარებითი დარღვევები.
მიუხედავად გარკვეული მეთოდოლოგიური შეზღუდვებისა (როგორიცაა პუბლიკაციური მიკერძოება და BPD-ის განსხვავებული დეფინიციები სხვადასხვა კვლევაში), მთლიანი სამეცნიერო მტკიცებულება მხარს უჭერს ამ კომბინირებული თერაპიის ეფექტურობასა და უსაფრთხოებას.
ეს კრიტიკული აღმოჩენა პოტენციურად ცვლის კლინიკურ პრაქტიკას იმის შესახებ, თუ როგორ მართავენ ნეონატალური ინტენსიური თერაპიის განყოფილებები (NICU) რესპირატორულ დისტრესსა და BPD-ის დღენაკლ ახალშობილებში. თუმცა, დამატებითი კვლევები კვლავ საჭიროა ოპტიმალური დოზირებისა და დროის განსაზღვრისთვის, ასევე გრძელვადიანი უსაფრთხოების დასადასტურებლად.
წყარო: Pediatric Pulmonology
